Atai Anarbek uulu (8)

Atai Anarbek uulu

Баласагын шаары Кочкор өрөөнүндөбү?

1129-жылы Карахандар каганатын Каракытайлар басып алып Батыш Ляо династиясын түптөшөт. Баласагынды өздөрүнүн ордосу кылышат. Бир кылымга жакын убакыт дооран сүргөн Каракытайлардан калган эстеликтер да Кочкор өрөөнүндө жок эмес, эл ичинде “желе дөбө”, “калмак коргон” деп аталып жүргөн каракытайларга таандык болуусу ыктымал коргондор бар. 2017-жылы Кочкор…

Continue reading...
Atai Anarbek uulu

Ысык-Көл илгерки карталарда жана жазмаларда.

Ысык-Көл кыргыз эли үчүн Ыйык жер, Ысык көл кыргыз жеринин бермети. Илгерки карталарда жана жазмаларда Ысык-Көл - Туз-Көл, Темур (Тумар)-Көл, Темурту-Нор, Тунук-Көл , Искөл деген аталыштар менен учурайт. Биздин ата-бабалар Ысык-Көлдү касиеттүү дешип түшүшпөгөн жада калса балыгын кармабаган. Бул туурасында саякатчы жана зыяратчы Сюань Цзандын…

Continue reading...
Atai Anarbek uulu

ЫРК БИТИК‎‎

𐰃𐰺𐰴 𐰋𐰃𐱅𐰃𐰏 ЫРК БИТИК Ырк Битик IX кылымга таандык, байыркы Кыргыз жазуусу менен жазылган 65 Ырктан турган чыгарма. Чыгарманын негизин табийгат, турмуш-тиричилик, жаратылыштагы кубулуш-окуялар түзүп, алардын кайсынысы жакшы жышаан, кайсынысы жаман жышаан экендиги айтылат. Чыгармада жалпы түрк элдерине таандык нарк-насил, жол-жобо, дүйнө тааным ар бир…

Continue reading...
Atai Anarbek uulu

КЫРГЫЗ ДҮЙНӨ ТААНЫМЫ

Кудайга ишенүү үчүн дин тутуу шарт эмес, Кудайга динсиз ишен! Осмон түрктөрүнөн чыккан тарыхчы Сейф ибн Мухаммед ал-Хереви 1582-жылы жазган эмгегинде кыргыздар жөнүндө минтип жазат: «Кыргыздар «моңголдорго тектеш; алардын ханы жок, бектери гана бар, аларды кашка деп аташат. Алар каапыр да, мусулман да эмес; өткөөлдөрү…

Continue reading...
Atai Anarbek uulu

КЫРГЫЗ ЭЛИНИН УСТАЧЫЛЫГЫ.

Кыргыз эли илгертен эле кол өнөрчүлүктү аздектеген. Күндөлүк тиричиликке колдонгон буюм-тайымдардан тарта курал-жарак, шаймандарды жасаган иш билги усталар, колунан көөрү төгүлгөн уз-чеберлер болгон. Тарыхта Эне –Сайда түптөлгөн Кыргыз Дөөлөтүндө кыргыздардын темир иштетүүдөгү жетишкендиктери жана кыргыз усталарынын колунан чыккан жоо-жарактардын жогорку сапаттуулугу айтылат. Карапачылык жаатында да…

Continue reading...
Atai Anarbek uulu

КЫРГЫЗ ЭЛИ КОЛДОНГОН ТАШ БУЮМ-ТАЙЫМДАР.

Эң алгач адамдын куралы таш болгон, жер бетинин үстүнкү катмары таш болгондуктан (литосфера) бут алдыбызтан тарта курчап турган айлана чөйрөбүз ташка толо. Адам баласы жер бетине эң эле кеңири таралган ташты ар түрдүү буюмдарды, куралдарды жасоодан  тарта курулушка чейин алмустактан бери колдонуп келет. Эми биз…

Continue reading...
Atai Anarbek uulu

Табыпчылык, тамыр кармап ооруну аныктоо.

Илгертеден кыргыз табыптары ооруну аныктоодо тамыр кармоо ыкмасын колдонушкан. Тамыр кармап ооруну аныктап адмдын ысык-суук же чарбысын экенин, мүнөзүн аныктай алган жана ошону менен бирге бейтаптын мүнөзүнө ылайык келеген даарылоо ыкмасын колдонгон чыгаан кыл тамырчы табыптар болгон. Тамыр кармап ооруну аныктоо ыкмасынын тамыры тереңде. Тамырчылыктын…

Continue reading...
Atai Anarbek uulu

Мумие тууралуу эмне билебиз?

Зооканын коңулундагы мумие. (сүрөт: Анарбек уулу Атай, 2015.09.25) Кыргызстанда адамдын эс алуусу, ден соолугун жакшыртуусу, саякатка чыгуу үчүн жагымдуу тоо климаты, минералдуу суулары, дары баткактары, түркүн өсүмдүктөрү, жаныбарлары, табигый мөмө-жемиш токойлору, мөңгүлөрү, тоо арасында жайгашкан кооз жаратылышы, тарыхый эстеликтери бар. Ушунун баарын көздүн карегиндей сактоо…

Continue reading...